Różne formy opodatkowania przedsiębiorców

Kiedy zakłada się działalność gospodarczą, należy podjąć szereg ważnych decyzji kluczowych dla naszej przyszłej firmy i kosztów jej prowadzenia. Jednym z najistotniejszych jest wybór formy opodatkowania.

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej związane jest nie tylko z wykonywaniem obowiązków związanych z charakterem działalności, ale również z wieloma innymi zadaniami. Oprócz opłacania ponoszonych kosztów, co miesiąc należy opłacać podatki. W przypadku unikania tego zobowiązania można doprowadzić do nieprzyjemnych w skutkach konsekwencji. Jednak nie oznacza to, że nie mamy jakiegokolwiek wyboru na formy opodatkowania działalności. Urząd Skarbowy daje nam kilka możliwości. Wybierając właściwą formę opodatkowania trzeba uwzględnić dwa czynniki: prawny i ekonomiczny. Należy zwrócić uwagę, aby rozliczać się w legalny sposób oraz z przyjętymi normami, ale warto wybrać taką formę, aby jak najwięcej zarobionych pieniędzy pozostało dla nas. 

Zatem warto poznać wszystkie dostępne opcje, jakie są proponowane fiskus jeszcze przed złożeniem oświadczenia o wyborze formy opodatkowania i wybrać najbardziej korzystną z nich.

4 możliwości wyboru formy opodatkowania 

Zakładając jednoosobową działalność gospodarczą jest możliwość jeden spośród czterech różnych form opodatkowania:

• • Skalę podatkową, czyli opodatkowanie na zasadach ogólnych,

• Podatek liniowy,

• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych,

• Kartę podatkową.

Aby dokonać właściwego wyboru formy opodatkowania trzeba zwrócić uwagę na wiele indywidualnych czynników, od których będzie to zależeć. W szczególności  warto poznać stawkę podatku dochodowego, którą trzeba będzie regulować w każdym z przypadków:

• Opodatkowanie na zasadach ogólnych (skala podatkowa) – 17% do kwoty 85 528 zł i 32% od dochodu powyżej tej kwoty,
• Podatek liniowy – 19% niezależnie od dochodu,
• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – w zależności od przyjętej stawki: 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 17%, 20%,
• Karta podatkowa – w zależności od indywidualnych ustaleń.

Opodatkowanie na zasadach ogólnych

Skala podatkowa, inaczej nazywana podatkiem na zasadach ogólnych,  to najbardziej popularna forma opodatkowania. Korzystają z tego przedsiębiorcy, ale również osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umów cywilnoprawnych, a także emeryci i renciści. Zasady działania tej formy opodatkowania są proste, jest to znana forma dla większości osób. Dodatkowo fiskus oferuje dwa progi podatkowe. Pierwszy z nich (dochód nie może przekraczać  kwoty 85 528 zł) opodatkowany jest zgodnie ze stawką, która wynosi 17% (od 2020 roku). Dochody, które są powyżej tej kwoty opodatkowane są w wysokości 32%. Jeżeli przekroczy się drugi próg wyższa stawka dotyczy tylko różnicy pomiędzy dochodem a kwotą 85 528 zł. Zatem wtedy wyliczenia wyglądają w następujący sposób:

• Do 85 528 zł – 17%,
• Powyżej 85 528 zł – 14.539 zł 76 gr + 32% nadwyżki od kwoty 85 528 zł.

Warto podkreślić, że w tej formie opodatkowania działalności gospodarczej bierze się pod uwagę się dochód, natomiast przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. W koszty można wrzucić prawie wszystkie wydatki związane bezpośrednio z prowadzoną działalnością. Dodatkowo osobom korzystającym z tej formy opodatkowania przysługują także różnego typu ulgi i odliczenia od podatku, które dodatkowo jeszcze obniżają wartość podatku należnego dla państwa.

Podatek liniowy

Podatek liniowy oferuje natomiast jedną stawkę, wynoszącą 19%, niezależnie od osiągniętego dochodu. Decydując się na tę formę opodatkowania jesteśmy zobowiązani do odprowadzania zaliczki co miesiąc lub co kwartał. Wpłaty należy dokonywać do 20 dnia miesiąca następującego po tym, w którym osiągnęło się dochód. W inny sposób wygląda rozliczenie roczne – w tym przypadku trzeba wybrać druk PIT-36L. Należy zaznaczyć, że nie można na nim rozliczać innych źródeł dochodu. Nie przysługuje również nam większości ulg oraz kwoty wolnej od podatku i nie będziemy możliwości rozliczyć się ze współmałżonkiem.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych polega na dosyć dużej liczbie dostępnych stawek. Decydując się na tę formę opodatkowania będziemy zobowiązani odprowadzać podatek w wysokości 2%, 3%, 5,5%, 8,5%, 10%, 17% lub 20%. Równocześnie niestety przychodu nie można pomniejszać o koszty jego uzyskania. Trzeba podkreślić, że nie wszyscy przedsiębiorcy mogą zastosować formę opodatkowania jaką jest ryczałt. Z ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nie mogą skorzystać osoby, które:

• W poprzednim roku podatkowym osiągnęły z tej działalności przychód wyższy od 250 000 euro,
• Uzyskały przychody wyłącznie z działalności spółki, a suma przychodu wspólników przekroczyła 250 000 euro.

Ponadto artykuł 8 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wskazuje również rodzaj prowadzonej działalności, której nie można łączyć z tą formą opodatkowania. Należy do nich m.in.:

• Prowadzenie aptek,
• Prowadzenie lombardów,
• Kupno i sprzedaż wartości dewizowych,
• Handel częściami i akcesoriami do pojazdów mechanicznych,
• Wytwarzanie wyrobów objętych podatkiem akcyzowym.

W zależności od profilu działalności inna jest również stawka opodatkowania. Wówczas dla niektórych przedsiębiorców będzie to opłacalne, ale dla innych już mniej np. dla prawników, tłumaczy, ponieważ nakłada się nich ryczałt 20%. Wtedy wygodniejszą formą opodatkowania będzie na zasadach ogólnych lub podatek liniowy.

Karta podatkowa

Wyjątkową formą opodatkowania jest karta podatkowa. Wysokość podatku nie jest zależna od osiąganych przychodów, ale od indywidualnych ustaleń. Trzeba wtedy uwzględnić m.in. profil wykonywanej działalności, jej rozmiar, liczbę osób zatrudnionych, czasami też dane dotyczące miejscowości. Taka forma opodatkowania działalności gospodarczej jest dostępna jedynie dla konkretnej grupy firm, wymienionych w artykule 23 ust. 1 Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych. Są to m.in.:

• Przedsiębiorcy zajmujący się handlem detalicznym żywnością, napojami, wyrobami tytoniowymi oraz kwiatami,
• Przedsiębiorcy wykonujący działalność usługową w zakresie handlu detalicznego artykułami nieżywnościowymi, z wyjątkiem np. handlu środkami transportu,
• Przedstawiciele branży gastronomicznej, warunkiem jest zakaz sprzedaży napojów o zawartości alkoholu wyższej od 1,5%.
• Oferujący usługi transportowe realizowane przy użyciu jednego pojazdu,
• Przedsiębiorcy branży rozrywkowej,
• Przedstawiciele wolnych zawodów – osoby świadczące usługi z zakresu ochrony zdrowia oraz weterynarii, 
• Nauczyciele prowadzący lekcje na godziny.