Jak rozliczać delegacje zagraniczne?
27 czerwca, 2024
Jakie są dokumenty księgowe i co powinny zawierać?
22 lipca, 2024Urlop wypoczynkowy a bezpłatny – sprawdź ich najważniejsze różnice!
Każdemu pracownikowi zatrudnionemu na podstawie umowy o pracę przysługuje kilka rodzajów urlopu. Najbardziej popularnym jest urlop wypoczynkowy. Przewiduje on określoną liczbę dni, w których pracownik nie musi wykonywać obowiązków służbowych. Kolejnym rodzajem jest urlop bezpłatny. W tym przypadku podwładny nie ma obowiązku z niego korzystać, jednak część pracowników chętnie składa wniosek o jego udzielenie.
Czym jest urlop wypoczynkowy?
Urlop wypoczynkowy stanowi jeden z przywilejów pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. To coroczna, nieprzerwana oraz płatna przerwa w wykonywaniu obowiązków służbowych. Co ważne, musi być wykorzystany. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu wypoczynkowego. Jeżeli podwładny nie wykorzysta przewidywanych dni wypoczynkowych w danym roku kalendarzowym, wówczas przechodzą one na rok następny i powinny być udzielone do 30 września.
Czym jest urlop bezpłatny?
Urlop bezpłatny stanowi przerwę w wykonywaniu obowiązków służbowych. Jego celem jest zawieszenie na czas określony, realizacji umowy zawartej między stronami. Art. 174 § 1 Kodeksu Pracy wskazuje, że pracodawca może, lecz nie musi udzielić urlopu bezpłatnego na pisemny wniosek podwładnego. Czas trwania w realizacji obowiązków służbowych nie jest ustawowo ograniczony. Jednak należy mieć na uwadze, że okres tego typu urlopu nie wlicza się do stażu pracy (jeżeli w tym czasie pracownik nie świadczy usług na rzecz innego pracodawcy).
Co ważne, jeżeli przerwa jest dłuższa niż 3 miesiące, wówczas strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania podwładnego z urlopu z istotnych przyczyn. Wystąpienie z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego nie jest zależne od stażu pracy bądź wykorzystania urlopu wypoczynkowego. Jednak należy pamiętać, że udzielenie tego typu urlopu zależy wyłącznie od uznania pracodawcy.
Jakie są podobieństwa i różnice między urlopem wypoczynkowym a bezpłatnym?
Między urlopem wypoczynkowym a bezpłatnym, jest zdecydowanie więcej różnic, niż podobieństw. Oto najważniejsze kwestie:
Wypłata wynagrodzenia
Za urlop wypoczynkowy pracownikowi należy się zapłata w tym samym wymiarze, jakie otrzymywałby, gdyby pracował w tym okresie. Z kolei, jak sama nazwa wskazuje, za urlop bezpłatny nie należy się wynagrodzenie.
Wymiar urlopu w skali roku kalendarzowego
Wymiar urlopu wypoczynkowego zależny jest od stażu pracy pracownika. Zgodnie z art. 154 KP ilość przysługujących dni wynosi:
- 20 dni – jeśli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
- 26 dni – jeśli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Wymiar urlopu bezpłatnego jest nieograniczony.
Wykorzystanie urlopu przez pracownika
Pracodawca powinien wyrazić zgodę na urlop wypoczynkowy w roku, w którym pracownik nabył do niego prawo. Co ważne, urlop może być wykorzystany w częściach, przy czym jedna z nich musi obejmować nieprzerwanie co najmniej 14 dni kalendarzowych. Niewykorzystane dni urlopowe w danym roku kalendarzowym przechodzą na rok następny i mogą być wykorzystane do 30 września.
W przypadku urlopu bezpłatnego pracownik nie ma obowiązku z niego korzystać. Nie przechodzi on również na rok następny, gdyż przepisy nie ustalają wymiaru urlopu bezpłatnego.
Podstawa udzielenia urlopu
Urlop wypoczynkowy, jak i bezpłatny, udzielany jest na podstawie wniosku, który składa pracownik. W obu przypadkach nie ma obowiązku uzasadnienia swej prośby. Jednak starając się o urlop bezpłatny, warto napisać stosowne uzasadnienie.
Możliwość odmowy urlopu przez pracodawcę
Pracodawca ma prawo odmówić zarówno urlopu wypoczynkowego, jak i bezpłatnego. W pierwszym przypadku może to mieć miejsce wyłącznie w sytuacji, gdy obecność pracownika jest absolutnie niezbędna. Odmowa urlopu musi zarówno mieć podstawy, jak i wynikać z konieczności właściwego funkcjonowania przedsiębiorstwa.
W przypadku urlopu bezpłatnego pracodawca również może odmówić jego udzielenia, jednak nie ma konieczności przedstawiania pracownikowi powodów swojej decyzji.
Możliwość odmowy urlopu przez pracodawcę
Pracodawca ma prawo odmówić zarówno urlopu wypoczynkowego, jak i bezpłatnego. W pierwszym przypadku może to mieć miejsce wyłącznie w sytuacji, gdy obecność pracownika jest absolutnie niezbędna. Odmowa urlopu musi zarówno mieć podstawy, jak i wynikać z konieczności właściwego funkcjonowania przedsiębiorstwa.
W przypadku urlopu bezpłatnego pracodawca również może odmówić jego udzielenia, jednak nie ma konieczności przedstawiania pracownikowi powodów swojej decyzji.
Składki ZUS
Pracownik przebywający na urlopie wypoczynkowym otrzymuje za ten okres pełne wynagrodzenie. Oznacza to również, że pracodawca ma obowiązek odprowadzenia składek ZUS. Inaczej jest w przypadku urlopu bezpłatnego. Z racji, iż podwładny nie otrzymuje zapłaty, to składki ZUS, również nie są odprowadzane.
Czy można prowadzić działalność zarobkową podczas urlopu wypoczynkowego i bezpłatnego?
Pracownik przebywający zarówno na urlopie wypoczynkowym, jak i bezpłatnym, może podjąć pracę zarobkową, jednak nie dla pracodawcy, który udzielił mu urlopu.
Każdy pracodawca musi mieć na uwadze, że nieudzielenie urlopu wypoczynkowego oraz nieprzestrzeganie przepisów w tym zakresie, będzie skutkowało karą grzywną.
W celu uniknięcia popełnienia błędów kadrowo-płacowych i księgowych warto skorzystać z usług outsourcingowych. Zachęcamy do skorzystania z usług księgowych i kadrowo płacowych naszego biura rachunkowego Giax. Nasi specjaliści odpowiedzą na wszystkie nurtujące pytania oraz rozwieją wszelkie wątpliwości.
Zapraszamy do kontaktu!
Masz pytania? Skontaktuj się z nami
Księgowość – 661 018 881
Kadry i płace – 89 333 50 33
IT – 661 119 901
e-mail: biuro@giax.pl